- Γουσταύος
- (Gustaf).Εξελληνισμένος τύπος του ονόματος των βασιλιάδων της Σουηδίας Γκούσταφ.
1. Γ. A’ Έριξον Βάζα (Λίντχολμ 1495 – Στοκχόλμη 1560). Παραδόθηκε ως όμηρος στον Χριστιανό B’ της Δανίας κατά τη διάρκεια των αγώνων της χώρας του εναντίον του τελευταίου, αλλά κατόρθωσε να δραπετεύσει και να οργανώσει κίνημα εθνικής ανεξαρτησίας, που το 1523 τον έφερε στον θρόνο. Υποστήριξε τον λουθηρανισμό, δήμευσε τις εκκλησιαστικές περιουσίες και εργάστηκε για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας του.
2. Γ. B’ Αδόλφος (Στοκχόλμη 1594 – Λίτσεν 1632). Εγγονός του Γ. A’ και γιος του Καρόλου H’, ανέβηκε στον θρόνο μετά τον θάνατο του πατέρα του (1611) σε ηλικία μόλις 17 ετών. Ικανός πολεμιστής, στρατιωτικός ηγέτης και πολιτικός με μεγάλες, αλλά όχι παράλογες φιλοδοξίες, φρόντισε πρώτα για την εσωτερική ενίσχυση του βασιλείου υπογράφοντας την ειρήνη του Κνέρεντ με τη Δανία (1613). Έπειτα ήρθε σε πόλεμο με τη Ρωσία και κατόρθωσε να αποσπάσει τη Λιβονία και την Καρελία, χάνοντας μόνο το Νόβγκοροντ (1617)· αργότερα πολέμησε με τον Σίγκμουντ της Πολωνίας, διεκδικητή του σουηδικού θρόνου και φανατικό καθολικό και, αφού τον νίκησε σε πολλές μάχες, υπέγραψε μαζί του εξαετή ανακωχή στο Αλτμάρκ το 1629, ενώ ο Τριακονταετής πόλεμος συνεχιζόταν στη Γερμανία, από το 1618, και τα καθολικά και αυτοκρατορικά στρατεύματα σημείωναν μεγάλη επιτυχία. Ο προτεσταντισμός κινδύνευε μέσα στην ίδια τη Γερμανία και ο Βάλενσταϊν, που είχε ηγεμονικές φιλοδοξίες, είχε μεταφέρει το κέντρο του πολέμου στις ακτές της Βαλτικής. Για να βοηθήσει τους προτεστάντες, να προστατεύσει τη Βαλτική και ίσως να κατακτήσει νέα εδάφη για τη Σουηδία, ο Γ. εισέβαλε στη Γερμανία το 1630, νίκησε επανειλημμένα τους αντιπάλους του (περιφημότερη νίκη του ήταν στη μάχη του Μπράιτενφελντ το 1631 εναντίον του Τίλι), αλλά στο Λίτσεν μολονότι θριάμβευσε ακόμα μία φορά εναντίον του Βάλενσταϊν (που είχε ανακληθεί βιαστικά για vα αναλάβει τη διοίκηση των εχθρικών στρατευμάτων), ο Γ. έπεσε στο πεδίο της μάχης. Ειλικρινής, ενθουσιώδης και απλός, θεωρείται ο σημαντικότερος από όλους τους κρατικούς ηγέτες της εποχής του.
3. Γ. Γ’ (Στοκχόλμη 1746 – 1792). Γιος του Αδόλφου Φρειδερίκου και της Μαρίας Ουλρίχης, αδελφής του Φρειδερίκου B’ της Πρωσίας, διαδέχθηκε τον πατέρα του το 1771. Φανατικός υποστηρικτής της απολυταρχίας, ενίσχυσε τη βασιλική εξουσία, επέβαλε πολλές μεταρρυθμίσεις, αναδιοργάνωσε τα οικονομικά της χώρας και ενίσχυσε το εμπόριο. Δολοφονήθηκε σε έναν χορό μεταμφιεσμένων.
4. Γ. Δ’ Αδόλφος (Στοκχόλμη 1778 – Ζανκτ Γκάλεν, Ελβετία 1837). Γιος του Γ. Γ’, ανέβηκε στον θρόνο σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών και βασίλευσε στην αρχή με κηδεμόνα τον δούκα του Σντερμάνλαντ. Εχθρός της Γαλλίας του Ναπολέοντα, ο Γ. δέχτηκε επίθεση από τη Δανία και τη Ρωσία και αναγκάστηκε να παραιτηθεί το 1809, έπειτα από στρατιωτική επανάσταση.
5. Γ. E’ (Ντρότνινγκχολμ 1858 – Στοκχόλμη 1950). Γιος του Όσκαρ B’, ανέβηκε στον θρόνο το 1907, μετά τη διάλυση της ένωσης Σουηδίας και Νορβηγίας. Ενίσχυσε το συνταγματικό καθεστώς και κατόρθωσε να κρατήσει τη χώρα του ουδέτερη και στους δύο παγκοσμίους πολέμους.
6. Γ. ΣΤ’ Αδόλφος (Στοκχόλμη 1882 – 1973). Γιος του Γ. E’, διαδέχτηκε τον πατέρα του το 1950. Χαρακτηριστικό της βασιλείας του υπήρξε η συνδιαλλαγή των πολιτικών ρευμάτων της χώρας του.
Ο βασιλιάς της Σουηδίας Γουσταύος Γ’, σε πίνακα της εποχής.
Γουσταύος ΣΤ’ Αδόλφος, βασιλιάς της Σουηδίας (1950-73).
Άγαλμα του βασιλιά της Σουηδίας Γουσταύου A’ Έριξον Βάζα, ιδρυτή της δυναστείας των Βάζα (Βόρειο Μουσείο, Στοκχόλμη).
Ο βασιλιάς της Σουηδίας Γουσταύος Β’ Αδόλφος.
Dictionary of Greek. 2013.